Το Ταξίδι Της ΕπαναΣύνδεσης

Γιατί τρεις σταθμοί στο ταξίδι της επανασύνδεσης;

Ομολογώ, πώς ένα από τα δώρα που μου έδωσε η ζωή, είναι η “μανία” μου να μάθω γι’ αυτή, να την μελετήσω και να αναπτυχτώ συναισθηματικά και διανοητικά το μέγιστο δυνατό. Η λέξη μανία που χρησιμοποιώ είναι στοχευμένη και φυσικά όπως όλες οι θετικές μας κλίσεις και τα ταλέντα έχουν ρίζα από τις ελλείψεις και τα τραύματά μας, έτσι και αυτή η “μανία” μου να αναπτύσσομαι, έχει τις ρίζες της στην ανάγκη μου να αναπτύξω τα κομμάτια που στερήθηκαν συναισθηματικής φροντίδας και έμειναν ανώριμα. Πλέον, απ’ όσο μπορώ να συνειδητοποιώ, έχω επουλώσει αρκετές μου πληγές, ώστε η “μανία” μου αυτή για μάθηση, να μην έχει πλέον ως αφετηρία και κίνητρο τον πόνο, αλλά την απόλαυση και την περιέργεια για το φαινόμενο της ζωής. Συνεπώς, αγωνίστηκα να έρθω σε επαφή με γνώση, μέσα από πανεπιστήμια, σχολές, σεμινάρια, θεραπευτές, εκπαιδευτές, επόπτες, δασκάλους και να δώσω απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, όπως: “γιατί ο άνθρωπος κάνει αυτό που κάνει;”, “Πώς μπορεί να βοηθηθεί ώστε να θεραπεύσει τις πληγές του και να ανθίσει;”, “Τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει διαφορετικά ώστε να ζει ευτυχισμένος;”. Η επαφή μου με το πολύπλοκο φαινόμενο του ανθρώπινου ψυχισμού, από πολλά επίπεδα, (ψυχολογία, γνωστική αναλυτική ψυχοθεραπεία, σωματικά επικεντρωμένη ψυχοθεραπεία gestalt, συστημική ψυχοθεραπεία, ομαδική ψυχοθεραπεία, ψυχοθεραπεία ζεύγους, coaching, νευρογλωσσικό προγραμματισμό, εκπαίδευση ενηλίκων, φυσικοθεραπεία, συμπεριφορισμό, εσωτερισμό…) δημιούργησε και συνεχίζει να δημιουργεί ένα χάος πληροφοριών, το οποίο συνεχώς καλούμε να βάζω σε τάξη και να συνθέτω, ώστε να είμαι σε θέση να δημιουργήσω μία νέα θεραπεία για κάθε ένα ξεχωριστά θεραπευόμενο. Μέρος αυτής της προσπάθειας για σύνθεση όλων αυτών των επιπέδων, είναι και τα “Τρία βήματα της επανασύνδεσης”. Κάθε λέξη που θα διαβάσετε παρακάτω, από πίσω της κρύβει πολλές θεωρίες, οι οποίες υποστηρίχθηκαν εδώ και κάποιες δεκαετίες από πνευματικούς γίγαντες, ώστε να έχουμε σήμερα την ευκαιρία να θερίζουμε τους καρπούς των δικών τους σπόρων. Ο ρόλος μου είναι να μπορέσω να δημιουργήσω μια εύπεπτη και ταυτόχρονα θεραπευτικά αποτελεσματική σύνθεση, όλων αυτών των θεωριών και των ερευνών και να συμβάλλω και εγώ με ταπεινότητα στον κλάδο μου, στο πολύ απαιτητικό έργο της σημερινής εποχής, που είναι η διαχείριση της ολοένα και αυξανόμενης πληροφορίας. Τα τρία αυτά βήματα δεν είναι γραμμικά, συνεχώς αλληλοεπικαλύπτονται, κάτι που κάνει το ταξίδι ακόμα πιο συναρπαστικό μέσα στην πολυπλοκότητά του!

Γιατί ταξίδι;

Παρομοιάζω την θεραπεία και την προσωπική ανάπτυξη γενικότερα ως ταξίδι, διότι πιστεύω πως υπάρχουν πολλά κοινά μεταξύ τους. Και στις δυο περιπτώσεις, ξεκινάμε με μια απόφαση για τον προορισμό που επιθυμούμε να φτάσουμε. Κάτι μας λείπει στην αρχή και έχουμε την προσδοκία να το συναντήσουμε στο ταξίδι μας. Το θεραπευτικό ταξίδι είναι εσωτερικό και μοναχικό, παρόλα αυτά έχει συνταξιδιώτες, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι. Συνταξιδιώτες πέρα από τον θεραπευτή και τους θεραπευόμενους, στην περίπτωση της ομαδικής ψυχοθεραπείας, είναι οι φίλοι μας, οι σύντροφοί μας, ο κάθε άνθρωπος που “συναντάμε”… Και ενώ είμαστε όλοι συνοδοιπόροι στο μεγάλο ταξίδι της ζωής, κάποιες φορές γινόμαστε συνοδοιπόροι σε μικρότερα ταξίδια, με αρχή, μέση και τέλος. Κάποιοι άνθρωποι θα μας συντροφέψουν για σύντομες περιόδους της ζωής μας, μέχρι να πάρουμε και να δώσουμε ότι έχουμε και έχουν ανάγκη, κάποιοι άλλοι θα έρθουν σαν κομήτες και κάποιοι άλλοι θα παραμείνουν για μια ζωή στο ίδιο το ταξίδι. Το ταξίδι αυτό δεν είναι ένα, είναι πολλά (!) πολλοί κύκλοι ανοίγουν στην ζωή και κλείνουν για να ανοίξουν οι επόμενοι. Σε νευροβιολογική βάση, κάθε φορά που ο εγκέφαλος έχει δημιουργήσει ένα νέο και ισχυρό νευρωνικό δίκτυο και αποχωρίζετε την αποκλειστική λειτουργία του παλιού, ο άνθρωπος νιώθει βαθιά θλίψη γι’ αυτή την μεγάλη αλλαγή και συναισθήματα αβεβαιότητας για τις νέες δυνατότητες που του ανοίγονται μπροστά του. Είναι μέχρι να παγιωθεί το καινούριο, να νιώσει ασφάλεια και να σηκώσει άγκυρες για το επόμενο ταξίδι! Για αυτό και οι τρεις σταθμοί του ταξιδιού της επανασύνδεσης, επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά και λειτουργούν αθροιστικά, ώστε να δημιουργήσουν μια σπειροειδή έλικα ανέλιξης. Τέλος, το ταξίδι της επανασύνδεσης δεν έχει τέλος, είναι ταξίδι ζωής. Πιστεύω πως ότι κάνουμε το κάνουμε για να έρθουμε σε επαφή με τα ξεχασμένα μας κομμάτια και να συνδεθούμε ξανά μαζί τους. Προσοχή! Για να μην παρεξηγηθώ, το ταξίδι αυτό δεν είναι το ίδιο για όλους, ο κάθε άνθρωπος ξεκινάει από την δική του αφετηρία και οφείλουμε να δείχνουμε τον απόλυτο σεβασμό σε αυτό. Θαυμάζω ιδιαίτερα όσους έχουν το θάρρος να το ξεκινήσουν από πολύ χαμηλά, εκεί που λίγοι μπορούν να βρουν ελπίδα και να δουν φως. Είναι αξιοθαύμαστο κάποιος να ξεκινάει από τους πρόποδες του βουνού και να φτάνει κορυφή…

Γιατί επανασύνδεση;

Ποτέ κανένας άνθρωπος δεν ξεκινάει το ταξίδι της ζωής αποσυνδεδεμένος από τις αισθήσεις του, από τον βαθύτερο πυρήνα της ύπαρξής του, από τις επιθυμίες του. Μπορεί το ποιοί είμαστε σήμερα, να έχει να κάνει με το τι έγινε χτες, τι έγινε πριν 10 χρόνια, τι έγινε όταν ήμασταν έμβρυα στη μήτρα της μητέρας μας, τι έγινε πριν καν γεννηθούμε στις προηγούμενες γενιές, τι συνέβη εκατομμύρια χρόνια πριν γεννηθούμε, παρόλα αυτά όλοι μέσα μας έχουμε ένα πυρηνικό κομμάτι “καθαρού εαυτού”. Η επανασύνδεση αφορά αυτό το κομμάτι του αυθεντικού εαυτού μας και στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να επουλωθούν τα ψυχικά τραύματα, τα οποία μας στερούν το βίωμα του “εδώ και τώρα”, ταξιδεύοντάς μας στο τραυματικό “εκεί και τότε”, χωρίς να είμαστε σε επαφή με την αυθεντική μας επιθυμία. Είναι αυτό που παρατήρησε ο Καρλ Ρότζερς ακούγοντας τους θεραπευόμενούς του να αναφέρονται πως έχουν χάσει τον εαυτό τους και πως ανάγκη τους είναι να τον ξαναβρούν. Μπορεί να μην ήξεραν τι έχουν χάσει, αλλά ένιωθαν μέσα τους ότι κάτι είχαν χάσει…

Ο πρώτος σταθμός: θεραπεύω-recover (σχέση με τον εαυτό)

Στον πρώτο σταθμό ο άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τους βαθύτερους υπαρξιακούς του φόβους. Παλεύει μέσα του να καταλάβει αν φταίει ο ίδιος ή οι άλλοι και δεν ξέρει ακόμα ότι δεν φταίει κανείς … σιγά-σιγά έρχεται σε επαφή με τα συναισθήματά του και συνειδητοποιεί τι είναι αυτό που τον πληγώνει και μαθαίνει να λέει όχι. Ενώ πριν κάποιος του κάρφωνε ένα μαχαίρι και εκείνος χαμογελούσε, τώρα αισθάνεται τον πόνο της μαχαιριάς και όταν τον πλησιάζει, προστατεύει τον εαυτό του. Αγγίζει τις βαθύτερες πληγές του και συνειδητοποιεί πώς ασυνείδητα τραύματά του επηρεάζουν τη ζωή του στο σήμερα. Έντονα συναισθήματα αγωνίας, φόβου, πανικού, του στερούν τη χαρά της ύπαρξης. Συνειδητοποιεί πως βρίσκεται σε μία φάση εξάρτησης. Επί της ουσίας το πως νιώθει, εξαρτάται από το πώς νιώθουν οι άλλοι για εκείνον και πώς ένιωθαν ή νιώθουν οι γονείς του. Το τι θα πει ο κόσμος τον διαπερνά και ρυθμίζει τα συναισθήματά του. Σε αυτό το πρώτο στάδιο αναγνωρίζει την ταυτότητά του, η οποία σχετίζεται άμεσα με τον ρόλο που του δόθηκε από την οικογένειά του. Έτσι απαντάει από τα βαθύτερα στρώματα της ύπαρξής του, ερωτήματα όπως: “Πώς σχετίζομαι με τον εαυτό μου;” , “Πώς σχετίζομαι με τους άλλους;” , “Γιατί έχω αυτούς τους ανθρώπους κοντά μου;” , “Γιατί εξασκώ το επάγγελμα αυτό;” , “Ποια είναι τα ταλέντα μου, οι θετικές μου κλήσεις και οι ικανότητές μου;”. Σε αυτό το στάδιο, η αυτογνωσία είναι ραγδαία και τα κομμάτια του παζλ ενώνονται με γρήγορο ρυθμό. Σε αυτό το στάδιο, θεωρώ απαραίτητο να έρθει κανείς σε επαφή με τον αβάσταχτο πόνο που έκρυβε τόσα χρόνια από τον ίδιο του τον εαυτό, να τον εκφράσει και να τον νοηματοδοτήσει. Εδώ τα συμπτώματα σταματούν να βασανίζουν τον άνθρωπο, ο σωματοποιημένος πόνος έχει εκφραστεί και ελευθερωθεί. Για να περάσει κανείς στο επόμενο στάδιο, είναι σημαντικό να αρχίσει να παίρνει την ευθύνη των επιθυμιών του στα χέρια του. Στον πρώτο σταθμό, θεωρώ απαραίτητη την ύπαρξη μίας ισχυρής θεραπευτικής σχέσης και την στήριξη ψυχοθεραπευτικών τεχνικών και μεθόδων, οι οποίες αγγίζουν τα βαθύτερα στρώματα της ύπαρξής μας. Η επεξεργασία των τραυμάτων, γίνεται με τον ρυθμό του θεραπευόμενου στο ασφαλές πλαίσιο της ατομικής ή της ομαδικής ψυχοθεραπείας.

Δεύτερος σταθμός συνδέομαι-connect (σχέση με τους άλλους)

Στο δεύτερο σταθμό, βιώνει την επιθυμία του με περισσότερη διαύγεια, νιώθει συγκίνηση όταν συνδέεται με τους ανθρώπους, γιατί έχει συνδεθεί με τον αυθεντικό του εαυτό, με έναν συγκινησιακό, καινούργιο τρόπο. Εκφράζει τις επιθυμίες του, μιλώντας μέσα από τα συναισθήματά του και όχι απλώς περιγράφοντάς τα. Έτσι μπορεί να παίρνει φροντίδα, χωρίς να νιώθει ενοχές. Μπορεί να συνδεθεί με τους ανθρώπους, χωρίς όρους αγάπης και συμβόλαια ανταλλάγματος. Και σιγά-σιγά, γεμίζει με ανθρώπινη στήριξη και φροντίδα κάτι που δεν είχε νιώσει ποτέ! Βιώνει την συναισθηματική του ανεξαρτησία από τους άλλους και διαπραγματεύεται μία φυσιολογική, γόνιμη και ώριμη αλληλεξάρτηση. Έτσι χτίζει την ψυχική του ανθεκτικότητα και δημιουργεί ένα στενό υποστηρικτικό δίκτυο γύρω του. Το να μπορεί να ζητήσει από τους ανθρώπους χωρίς ενοχές και φόβο και να μπορεί να αντέξει τη ματαίωση της απόρριψης ως αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπινου βιώματος, αποτελεί το σκαλοπάτι που θα πατήσει για να περάσει στον επόμενο σταθμό. Στο δεύτερο σταθμό ο θεραπευόμενος στο πλαίσιο της ατομικής ψυχοθεραπείας, της ομαδικής ψυχοθεραπείας και της ψυχοθεραπείας ζεύγους, εδραιώνει-παγιώνει τους καρπούς του πρώτου σταδίου και αρχίζει να γενικεύει της ικανοποιητικές σχέσεις, οι οποίες τείνουν προς την ισοτιμία και έξω από το θεραπευτικό πλαίσιο.

Τρίτος σταθμός θριαμβεύω- triumph (σχέση με τον κόσμο ολόκληρο!)

Εδώ συνεχίζουν μόνο όσοι έχουν βαθύτερα κίνητρα να γνωρίσουν τον εαυτό τους, τα συμπτώματα πια δεν υπάρχουν και δεν αποτελούν κίνητρο για προσωπική αναζήτηση. Στον τρίτο σταθμό, ο άνθρωπος εμπιστεύεται απόλυτα τη ζωή και αποδέχεται τους ρυθμούς της, την πολυπλοκότητά της, την απλότητά της, νιώθει περισσότερο ασφαλής από ποτέ, παρά το γεγονός ότι συνειδητοποιεί ότι η ζωή είναι κυρίως απρόβλεπτα γεγονότα. Στέκεται θαρραλέος απέναντι στις έσχατες αλήθειες της ζωής, όπως ο θάνατος και είναι έτοιμος να ζήσει, γιατί ξέρει πως είναι να πεθαίνει… Έχει μάθει να λέει ΝΑΙ στη ζωή και στις προκλήσεις της. Διαπραγματεύεται μέσα του την πολιτική, θρησκευτική, πνευματική του θέση και επεξεργάζεται πιο αφηρημένες έννοιες, όπως η αγάπη, η αλληλεγγύη, η ηθική, η ελευθερία, ο θεός. Διαπραγματεύεται την σχέση του με τον πλανήτη ολόκληρο και την φύση, πλέον με καθαρό κίνητρο. Είναι έτοιμος να ορίσει το δικό του όραμα για τη ζωή του και να το ακολουθήσει μαζί με άλλους, γιατί ένα αυθεντικό όραμα, πάντα συνδέεται με άλλους ανθρώπους. Το καθαρό του κίνητρο που πηγάζει από τον βαθύτερο πυρήνα, το γνωρίζει με όλο του το είναι, σώμα και ψυχή και αυτή η επίγνωση τον κάνει να είναι αποτελεσματικός. Ξέρει τι θέλει και μπορεί να ζει ολοκληρωτικά τόσο τον πόνο όσο και την απόλαυση! Στο τρίτο στάδιο, αφού έχει γίνει όλη η εσωτερική εργασία με τον εαυτό του και μετά με τους άλλους, ο άνθρωπος αναζητά εργαλεία που θα τον βοηθήσουν να οργανώσει, να σχεδιάσει το δικό του προσωπικό όραμα, από το οποίο αντλεί νόημα. Αυτά τα εργαλεία θα τα συναντήσει σε μεθοδολογίες όπως το coaching, το mentoring και στην εκπαίδευσή του σε διάφορες δεξιότητες της ζωής. Παραδείγματα είναι η διαχείριση της ενέργειας, του χρόνου και της πληροφορίας, ο τρόπος να μαθαίνει, πώς να δημιουργεί τις συνήθειες και τις ρουτίνες που θα του φέρουν τα αποτελέσματα που χρειάζεται, πώς να μαθαίνει να δημιουργεί, να βάζει στόχους και να προσφέρει αξία στην κοινότητα και τέλος πώς να ακολουθεί έναν υγιή τρόπο ζωής, αξιοποιώντας τον τρόπο της αναπνοής, την άσκηση, τη διατροφή, τον ύπνο. Και τέλος πώς να είναι περισσότερο συνειδητός στην καθημερινότητά του (mindfulness) και να την απολαμβάνει στιγμή προς στιγμή!

Οργανωμένο σε αυτά τα τρία στάδια, θα βρεις και τα άρθρα αυτής της σελίδας. Ξέρω πως είτε σε γνωρίσω κάποια στιγμή είτε όχι, σε κάποιο βαθμό θα έχουμε ταξιδέψει μαζί … εύχομαι η εργασία μου μέσα από αυτή την ιστοσελίδα, να σε συντροφέψει ως ένας πιστός συνταξιδιώτης, να βρεις απαντήσεις, κίνητρα, διεξόδους σε ότι σε προβληματίζει και να προχωρήσεις χαράζοντας το δικό σου ταξίδι, βλέποντας πιο καθαρό τον προορισμό σου! Πιστεύω πως όποιος πραγματικά νιώθει τη επιθυμία να συναντήσει αυτό που είναι, τότε αργά ή γρήγορα (αν και μπορεί να αλλάξει πολλά μονοπάτια, βιβλία, δασκάλους, θεραπευτές, να περάσει πολλές φορές από τους τρεις σταθμούς), κάποια στιγμή θα του φανερωθεί το άγνωστο το οποίο του ήταν πάντα γνωστό…