Η αποτελεσματική επικοινωνία προϋποθέτει να είμαστε καλοί ακροατές. Τι σημαίνει όμως καλός ακροατής; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του;
Το πρώτο χαρακτηριστικό του καλού ακροατή είναι να μπορεί να ακούει, να πηγαίνει «ένα βήμα πίσω» όπως χαρακτηριστικά λέμε και να συγκεντρώνεται στα λεγόμενα του συνομιλητή του. Πολλές φορές ακούμε ανθρώπους που όταν «συζητάνε», ο ένας μιλάει ταυτόχρονα με τον άλλον. Αυτό συμβαίνει γιατί εκείνη τη στιγμή είναι και οι δύο συγκεντρωμένοι ο καθένας στη δική του θέση και τις δικές του σκέψεις και προσπαθεί με μόχθο να περάσει το μήνυμά του στον άλλον. Η επικοινωνία όμως είναι, αν μη τι άλλο,περιορισμένη με αυτό τον τρόπο. Είναι πολύ σημαντικό να αισθανθεί ο συνομιλητής μας ότι απέναντί του έχει έναν άνθρωπο ο όποιος θέλει πραγματικά να επικοινωνήσει μαζί του πέρα από ένα επιφανειακό επίπεδο. Το μήνυμα ουσιαστικά που περνάει και οφείλει να περνάει ο καλός ακροατής είναι ένα: «Είσαι σημαντικός για μένα, γι΄ αυτό σου δίνω χώρο και χρόνο να εκφραστείς. Είναι σημαντικά αυτά που λες και αποδέχομαι την θέση σου». Αυτό το μήνυμα ο συνομιλητής μας το αντιλαμβάνεται σε ένα βαθύτερο επίπεδο και τον κάνει να είναι ήρεμος. Έτσι μπορεί να εκφραστεί με ευθύτητα και ειλικρίνεια. Είναι πολύ σπουδαίο αυτό το πρώτο βήμα που μπορούμε να κάνουμε πίσω για να ακούσουμε τον άλλον και με αυτό τον τρόπο να δείξουμε έμπρακτα ότι τον αποδεχόμαστε.
Το δεύτερο χαρακτηριστικό του καλού ακροατή είναι οι ερωτήσεις. Όχι όμως ερωτήσεις για να πάρει πληροφορίες για τον εαυτό του, αλλά ερωτήσεις για να μπορεί να καταλάβει ακόμα καλύτερα τα λεγόμενα του συνομιλητή του, ερωτήσεις διευκρινικές. Μας περιγράφει για παράδειγμα ο συνομιλητής μας μία πολύ δύσκολη μέρα στην δουλειά κι εκείνη τη στιγμή εμείς αισθανόμαστε ότι είναι πολύ αγχωμένος. Δεν είμαστε όμως σίγουροι οπότε μία διευκρινιστική ερώτηση θα μπορούσε να είναι: «Αισθάνομαι ότι έχεις αγχωθεί πολύ σήμερα, καταλαβαίνω σωστά;».
Έτσι, φτάνουμε στο τρίτο χαρακτηριστικό του καλού ακροατή το οποίο είναι ο σεβασμός. Σεβόμαστε τον κόσμο του άλλου, σεβόμαστε το πώς αντιλαμβάνεται και χαρτογραφεί τις εμπειρίες του και νοηματοδοτεί τα γεγονότα που συμβαίνουν. Όλοι μας είμαστε μοναδικοί και αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας με έναν προσωπικό τρόπο. Εάν ακούσουμε και ρωτήσουμε με αυθεντικό ενδιαφέρον για να καταλάβουμε ακόμα καλύτερα τι είναι αυτό που σκέφτεται ο συνομιλητής μας, τότε οδηγούμαστε σε μία ουσιαστική επικοινωνία. Μια επικοινωνία βαθύτερη από αυτή που ίσως έχουμε συνηθίσει. Να θυμόμαστε ότι τα λόγια μας, η στάση μας, η συμπεριφορά μας, οι ερωτήσεις μας, όλα έχουν ένα νόημα. Το μήνυμα μπορεί να είναι «σε αποδέχομαι» ή «δεν σε αποδέχομαι». Τι μπορούμε να κάνουμε για να νιώσει αποδεκτός ο άνθρωπος που έχουμε απέναντι μας;
photo designed by nensuria / Freepik