Σύμφωνα με την ανθρωπιστική ψυχολογία και την πυραμίδα του Maslow μία από τις βασικές μας ανάγκες είναι και η ανάγκη για αγάπη και σύνδεση με τους ανθρώπους. Αν πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, από την στιγμή που έρχεται ο άνθρωπος στην ζωή, το πρώτο πράγμα που μαθαίνει να κάνει για να επιβιώσει είναι να μάθει να συσχετίζεται με άλλους ανθρώπους ώστε αυτοί να γίνουν οι φροντιστές του και να του παρέχουν τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια της ζωής του τη βασική φροντίδα- την τροφή και ασφάλεια- έτσι ώστε να επιβιώσει και να αναπτυχθεί. Βασική συμπεριφορά που αναπτύσσουμε σαν άνθρωποι είναι το «σχετίζεσθαι». Το πώς σχετιζόμαστε, μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή, σε ό,τι έχουμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας, όποια και να είναι τα συναισθήματά μας. Κάπου στο κέντρο όλα αυτά έχουν να κάνουν με τους ανθρώπους και τις σχέσεις που έχουμε γύρω μας. Ακόμα και οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν επιλέξει να αποστασιοποιηθούν από την κλασική δομή της κοινωνίας, το έχουν κάνει για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους και διότι έχουν μάθει να σχετίζονται με τους άλλους με ένα διαφορετικό τρόπο.
Όλοι μας έχουμε την βαθύτερη ανάγκη να νιώθουμε αποδεκτοί τόσο από τους κοντινούς μας ανθρώπους όσο και από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Ανάγκη για αποδοχή χωρίς ιδιαίτερους όρους. Από μικρά παιδιά όμως μαθαίνουμε ότι η αποδοχή και η αγάπη είναι κάτι το οποίο έρχεται με όρους όπως το ότι «εάν φας το φαγητό σου θα είσαι καλό παιδί»ή «αν κάτσεις ήσυχος θα σε φροντίσω», «τα κακά παιδιά δεν τα αγαπάμε», «εάν δεν κάνεις την εργασία σου δεν έχει tablet!» και άλλα παρόμοια κι έτσι η λίστα με τους κανόνες καταλήγει ατελείωτη.
Οι κανόνες διαμορφώνουν την προσωπικότητά μας. Μαθαίνουμε να αξίζουμε διότι έχουμε προσφέρει κάτι στους άλλους οπότε πολλές φορές το μήνυμα που περνάει μέσα από την διαπαιδαγώγηση είναι ότι η αγάπη είναι μία ανταλλαγή και όταν υπάρχει μία τέτοια ανταλλαγή τότε καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει αγάπη και αποδοχή χωρίς όρους. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να περνάμε στα νεότερα μέλη της οικογένειας το μήνυμα ότι αξίζεις για αυτό που είσαι και για αυτό που δεν είσαι, αξίζεις μόνο και μόνο για την ύπαρξή σου. Ίσως να ακούγεται πολύ δύσκολο αλλά πιστεύω ότι απλά δεν έχουμε εκπαιδευτεί σε ένα τέτοιο τρόπο διαπαιδαγώγησης. Όταν ένα παιδί νιώθει πραγματικά αποδεκτό και ότι αξίζει για αυτό που είναι και για αυτό που δεν είναι τότε μόνο μπορεί να αναπτυχθεί φυσιολογικά και να εξερευνήσει όλες τις πτυχές του εαυτού του.
Τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο όταν η κοινωνία που ζούμε αναγνωρίζει τις βαθύτερες μας ανάγκες και ελλείψεις. Οι γύρω μας καταλαβαίνουν, τις περισσότερες φορές χωρίς να το συνειδητοποιούν, ότι φοβόμαστε την απόρριψη και προσπαθούν να επικοινωνήσουν χρησιμοποιώντας αυτό τον φόβο διότι την φοβούνται και εκείνοι. Πολύ συχνά ακούμε ακόμα και σε ζευγάρια φράσεις όπως: «Είσαι ηλίθιος. Δεν σε μπορώ άλλο. Θα φύγω αν δεν συμμορφωθείς!» ή από γονείς: «Δεν είσαι καλό παιδί όταν δεν είσαι ήσυχος». Τότε ο αποδέκτης των μηνυμάτων αυτών κλείνεται στον εαυτό του ή αντιδρά με επίθεση. Δεν μπορεί να αντέξει την απόρριψη και χτίζει άμυνες και απομακρύνεται από τους γύρω του. Αλλά και οι «επικριτές» ουσιαστικά πληγωμένοι άνθρωποι είναι που προσπαθούν να επιβιώνουν επικρίνοντας τους άλλους και βάζουν τους εαυτούς τους και τις σχέσεις τους σε έναν φαύλο κύκλο φόβου και ενοχών για να πάρουν έστω και λίγη σιγουριά για τον εαυτό τους και να γεμίσουν λίγο την μπαταρία της αυτοπεποίθησης τους σε ένα παιχνίδι που δεν τελειώνει ποτέ και έχει τίτλο: «Ποιος θα απορρίψει τον άλλον πρώτος». Σίγουρα μακροπρόθεσμα το παιχνίδι δεν έχει κανένα νικητή.
Photo by: pressfoto / Freep
Greek 
English