Η αυτορρύθμιση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι τόσο της ψυχοθεραπείας όσο και της προσωπικής ανάπτυξης γενικότερα. Καθώς ταξιδεύουμε προς την ανακάλυψη του εαυτού μας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της ζωής, η ικανότητα να αυτό-διορθώνουμε, να αναγνωρίζουμε τις παρορμήσεις μας και να καθοδηγούμε τις ενέργειές μας με βάση τις αξίες και τους στόχους μας, αποτελεί θεμελιώδες εργαλείο. Στο πλαίσιο της ψυχοθεραπείας, η αυτορρύθμιση επιτρέπει στον θεραπευόμενο να αναπτύξει μια βαθύτερη επίγνωση του εαυτού του, να αναγνωρίσει παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του και να εξοπλιστεί με πόρους για να επιδρά με εποικοδομητικό και ευεργετικό τρόπο στις προκλήσεις της ζωής. Εντός της ευρύτερης προοπτικής της προσωπικής ανάπτυξης, η αυτορρύθμιση δίνει τη δυνατότητα να διαμορφώσουμε τη ζωή μας με σκοπό την επίτευξη βαθύτερων επιπέδων ισορροπίας, ικανοποίησης και αίσθησης ευτυχίας. Αναζητώντας την αυτορρύθμιση, ανοίγουμε τον δρόμο για την επίτευξη προσωπικής ανάπτυξης και αυθεντικότητας που αποτελούν τη βάση μιας πιο συνειδητής ζωής.
Ήξερες ότι:
- Οι άνθρωποι που έχουν υψηλά επίπεδα αυτοελέγχου έχουν πιο σταθερές σχέσεις, μεγαλύτερη ικανοποίηση στην εργασία τους και υγιείς συνήθειες υγείας. Το 82% από αυτούς αναφέρει ότι η αυτορρύθμιση βοηθά σημαντικά στην επίτευξη των προσωπικών τους στόχων. (Duckworth, A. L., & Seligman, M. E. (2005). Self-discipline outdoes IQ in predicting academic performance of adolescents. Psychological Science, 16(12), 939-944)
- Οι επαγγελματικοί ηγέτες που επιδεικνύουν ισχυρή αυτορρύθμιση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμπλακούν σε δημιουργικές πρακτικές και καινοτομία. Αυτοί που αναφέρουν ότι έχουν καλή αυτορρύθμιση δείχνουν 25% αύξηση στην ικανότητά τους να εντοπίζουν νέες ευκαιρίες. (Baumeister, R. F., Vohs, K. D., & Tice, D. M. (2018). The Strength Model of Self-Regulation and Ego Depletion: Theory and Research. In Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 54, pp. 67-127). Academic Press.)
- Σύμφωνα με δεδομένα από το American Psychological Association, η έλλειψη αυτοελέγχου και αυτορρύθμισης συνδέεται με αυξημένα επίπεδα στρες και καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Άνθρωποι με χαμηλά επίπεδα αυτοελέγχου είναι περισσότερο ευάλωτοι σε αρνητικές συνέπειες για την ψυχολογική και σωματική τους υγεία. (Baumeister, R. F., Heatherton, T. F., & Tice, D. M. (1994). Losing Control: How and Why People Fail at Self-Regulation. Academic Press.)
Η αυτορρύθμιση αποτελεί τον σταθερό σύντροφο κατά τη διαδικασία της βαθιάς ταυτοτικής μεταμόρφωσης, είτε αυτή συμβαίνει μέσω ψυχοθεραπείας είτε κατά την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων.
Στη ψυχοθεραπεία, βασικό θεραπευτικό στόχο αποτελεί η αυτορρύθμιση η οποία, όσο αναπτύσσεται ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να εξερευνήσει όλο και πιο βαθιά κομμάτια του εαυτού του, να αναγνωρίσει παράγοντες που διαμορφώνουν τη συμπεριφορά του και να αντιδρά με πιο εποικοδομητικό τρόπο. Γενικότερα, στην προσωπική ανάπτυξη, η αυτορρύθμιση καθοδηγεί την πορεία προς τους στόχους, διευκολύνοντας την αντιμετώπιση των προκλήσεων και τη διαμόρφωση πιο συνειδητών επιλογών.
Συνολικά, η αυτορρύθμιση αποδεικνύεται αναπόσπαστο μέρος της εξέλιξης, διαμορφώνοντας βαθιές αλλαγές ταυτότητας μέσω ενδυνάμωσης, αυτό-εξερεύνησης και συνειδητοποίησης.
Στη διαδικασία της προσωπικής μεταμόρφωσης (αναφέρομαι σε βαθύτερες αλλαγές που αφορούν την ταυτότητα) και της επίτευξης μακροπρόθεσμων στόχων, αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα που από μόνη της αποτελεί πρόκληση μιας και δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτή και έχει να μας μάθει πολλά. Τα μαθήματα είναι πολυεπίπεδα, χρωματισμένα με το αβέβαιο, το τυχαίο και το απρόβλεπτο. Μέσα στην πραγματικότητα, συχνά η πρόοδος δεν είναι άμεση ή ευχάριστη. Ο δρόμος προς την αλλαγή ταυτότητας ή την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων μπορεί να απαιτεί την ανάληψη δράσης που δεν είναι πάντα ευχάριστη ή άνετη. Ίσως να πρέπει να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις, να υπερβούμε τα όριά μας και να αναβάλουμε την άμεση ικανοποίηση για μεγαλύτερη ικανοποίηση στο μέλλον. Η ικανότητα να βάλουμε στην άκρη (προς το παρόν!) την άνεση του παρόντος για την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων είναι καθοριστική για την προσωπική ανάπτυξη, αποδεικνύοντας ότι η διαδικασία αυτή είναι συχνά μια συνειδητή επιλογή ανάμεσα στην άνεση και την ανάπτυξη.
Υπό αυτή την οπτική, πώς μπορεί κανείς να μην επιβραβεύσει όλους αυτούς που επιχειρούν τις “δύσκολες” επικοινωνίες με σημαντικές σχέσεις, που αψηφούν φόβους (εγκατάλειψης, απόρριψης, κριτικής…) και αφού συνειδητοποιήσουν την επιθυμία τους και αυτά που η καρδιά τους θέλει να πει εδώ και χρόνια αλλά δεν τολμάει, να κάνουν το επόμενο βήμα.
Είναι σπουδαίο να μπορέσει κανείς να εκστομίσει στους γονείς του στο 100% τον θυμό του αλλά και για το τι τους είναι ευγνωμόνων, μιλάμε για αυθεντικότητα σε όλα τα επίπεδα, για τα “καλά” και τα “κακά”. Αξιοθαύμαστο επίσης είναι ως γονιός, αφού έχει αναπτυχθεί αυτογνωστικά και έχει καταλάβει το πώς έχει συμβάλει και ο ίδιος στο ψυχικό βάρος του παιδιού του, να ζητήσει συγχώρεση ή ακόμα και να βάλει τα όρια που δεν του έβαλε ποτέ διότι η εγγύτητα που έθρεφε με το παιδί του έθρεφε και τον ίδιο συναισθηματικά. Θαυμάζω τους γονείς που στην θέση του θεραπευόμενου, αποφασίζουν να κόψουν τον ομφάλιο λώρο που δεν κόπηκε ποτέ παρόλο που αυτό τους πονάει βαθιά μέσα τους. Μόλις μου ήρθε στο νου ο στίχος: “ότι αξίζει πονάει και είναι δύσκολο”. Αισθάνομαι ότι ο στιχουργός αναφέρεται σε αυτές τις στιγμές που για να επιτύχουμε κάτι καλύτερο (καλύτερη συντροφική σχέση, καλύτερη σχέση γονιού-παιδιού, επαγγελματική ανάπτυξη, τον επιθυμητό εαυτό κλπ) περνάμε μέσα από προσωπική κόλαση. Άλλωστε κάθε φορά που “γεννιέται” κάτι καινούριο βιώνουμε τον πόνο της γέννας.
Όταν αποφάσισα να αλλάξω επαγγελματική πορεία και να ξεκινήσω από την αρχή σπουδάζοντας ψυχολογία είχα πολλά δύσκολα να κάνω (επιμέρους στόχους, κατατακτήριες εξετάσεις, μελέτη μαθημάτων που δεν μου προξενούσαν το ενδιαφέρον, δουλείες που δεν ήθελα να κάνω και πολλά άλλα) που δεν μου άρεσαν καθόλου αλλά έπρεπε να τα δω ως γέφυρα που θα με οδηγούσε στο όραμα μου. Δύσκολες γέφυρες, αλλά τώρα που τις έχω περπατήσει και ανέβαλα αρκετές φορές την άμεση ικανοποίηση νιώθω βαθιά ευγνώμων προς τον τότε εαυτό μου και σχεδιάζω τις επόμενες.
Τι κάνουμε λοιπόν έρθει η στιγμή που η ζωή μας ζητάει να αναπτύξουμε την αυτορρύθμιση μας;
Αυτοσυμπόνια
Η αυτοσυμπόνια, ως η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με κατανόηση, αγάπη και αποδοχή, αποδεικνύεται ουσιώδης παράγοντας στη διαδικασία της αυτορρύθμισης και του αυτοελέγχου. Σε αυτήν την πορεία προς την προσωπική ανάπτυξη, η αυτοσυμπόνια λειτουργεί ως το απαραίτητο αντίδοτο στην αυστηρότητα που τυχόν ασκούμε στον εαυτό μας. Αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες μας χωρίς να καταδικάζουμε τον εαυτό μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η αυτοβελτίωση δεν είναι φόβος, αλλά ευκαιρία για ανάπτυξη.
Η αυτοσυμπόνια λειτουργεί ως κινητήρια δύναμη που μας ωθεί να συνεχίσουμε παρά τις αναπόφευκτες ατέλειες και τις αποτυχίες. Επιτρέπει στον εαυτό μας να αναγνωρίζει την αξία του, ανεξάρτητα από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Συνδυασμένη με και τροφοδοτώντας την αυτορρύθμιση και τον αυτοέλεγχο, η αυτοσυμπόνια δημιουργεί μια ισχυρή βάση ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη, την αυτοσυνειδησία και την επίτευξη των στόχων μας με ενδυνάμωση και ανανέωση.
Να θυμάσαι:
Μπορείς να δώσεις στον εαυτό σου το δικαίωμα να μην μπορεί… ( το κενό το συμπληρώνεις εσύ, πχ να μην μπορεί να πάρει την προαγωγή σε 6 μήνες αλλά σε ένα χρόνο). Η πρόσκληση μου αυτή αγγίζει ένα τεράστιο κομμάτι για το πόσο παρεξηγημένη είναι η αυτοφροντίδα, την οποία δυστυχώς η κοινωνία την ταυτίζει με τον εγωισμό. Είναι ανθρώπινο να είσαι κουρασμένος, να μην τα κάνεις όλα σωστά και όσο συμπονάς τον εαυτό σου τόσο περισσότερη ενέργεια θα έχεις να συνδεθείς φροντιστικά και με τους άλλους.
Νόημα και αξίες
Το νόημα και οι αξίες διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην αυτορρύθμιση και τον αυτοέλεγχο, αναδεικνύοντας τον στόχο και τον δρόμο προς την επίτευξή τους. Η συνειδητοποίηση του γιατί κάποιος επιθυμεί να αλλάξει ή να αναπτυχθεί, βασίζεται στην ενσωμάτωση των προσωπικών αξιών και του νοήματος στη διαδικασία. Ανακαλύπτοντας τον βαθύτερο σκοπό και την ευαισθησία των αξιών, η αυτορρύθμιση γίνεται πιο συνειδητή και εμπνευσμένη.
Οι αξίες λειτουργούν ως οδηγός κατά τη λήψη αποφάσεων και την αντιμετώπιση προκλήσεων. Καθορίζουν τα όρια και τα όρια που θέτουμε για τον εαυτό μας και τους άλλους. Όταν η αυτορρύθμιση συμβαδίζει με τις αξίες, δημιουργείται συνέπεια και αυθεντικότητα στις ενέργειες μας.
Το νόημα εμπλουτίζει την αυτορρυθμιστική διαδικασία με σημασία και επίγνωση του τελικού στόχου. Η κατανόηση του λόγου που αξίζει η προσπάθεια, αναζωογονεί την αυτό-ενθάρρυνση και ενισχύει την αντοχή στις δυσκολίες.
Να θυμάσαι:
Τις “δύσκολες στιγμές” που, για να περάσεις στο επόμενο βήμα πρέπει να κάνεις κάτι το οποίο δεν σου είναι ευχάριστο, αναρωτήσου για ποιο λόγο θέλεις να το κάνεις. Είναι πολύ πιθανό οι λόγοι να είναι πολλοί και όσο περισσότεροι, τόσο καλύτερα για σένα. Για παράδειγμα, αν ζητήσεις αύξηση από τον διευθυντή αυτό μπορεί να σημαίνει για σένα περισσότερα χρήματα, ότι θα μπορείς να κάνεις το χόμπι που σου αρέσει, ότι θα ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με το αν τελικά σε ικανοποιεί αυτή η εργασία ή όχι, θα αποκτήσεις περισσότερη αυτοπεποίθηση, θα νιώσεις όμορφα με τον εαυτό σου που φρόντισες μια του ανάγκη και πολλά άλλα. Ίσως, όμως μέσα σε αυτά να είναι και το πιο σπουδαίο, ότι θα είσαι εκείνη/ εκείνος που θέλεις να είσαι. Εξερευνήσαμε μαζί την ουσιώδη συνύπαρξη της αυτορρύθμισης, της αυτό-συμπόνιας και των προσωπικών αξιών στη διαδικασία της ατομικής ανάπτυξης. Καθώς αναζητούμε βαθιές αλλαγές ταυτότητας και την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων, αντιμετωπίζουμε προκλήσεις που απαιτούν αυτό-ελεγκτικές δεξιότητες. Η αυτορρύθμιση προάγει την ικανότητα αυτονόμησης και αυτοέλεγχου, συντονίζοντας τις προσπάθειές μας προς την αυτοβελτίωση. Επίσης, η αυτοσυμπόνια αναδεικνύει τη σημασία της αγάπης και κατανόησης προς τον εαυτό μας, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και την αυτό-αναγνώριση. Ενώ οι αξίες μας καθοδηγούν στον δρόμο των προσωπικών μεταμορφώσεων, το νόημα προσδίδει βάθος και στόχο στην πορεία. Από κοινού, αυτορρύθμιση, αυτοσυμπόνια, αξίες και νόημα δημιουργούν τη βάση για ένα πιο συνειδητό, αυθεντικό και εμβαθυμένο ταξίδι προς την προσωπική ανάπτυξη και επίτευξη στόχων.
Greek 
English