Η ιστορία με το άδειο μπουκάλι…
Πάει καιρός, μπορεί και χρόνια από την ιστορία που θα σου περιγράψω.
Θυμάμαι να είναι πρωί γύρω στις 9:00 να καλωσορίζω τον Γιώργο* στην εβδομαδιαία του συνεδρία. Ο Γιώργος διανύοντας την τρίτη δεκαετία της ζωής του είχε ξεκινήσει ψυχοθεραπεία διότι πολύ συχνά, περίπου δύο φορές το μήνα, βίωνε έντονες κρίσεις πανικού οι οποίες πολλές φορές τον οδηγούσαν στο νοσοκομείο όπου οι γιατροί τον επιβεβαίωναν πως είναι απόλυτα υγιής. Εκείνη η περίοδος που περιγράφω ήταν λίγο πριν συνειδητοποιήσει ότι οι κρίσεις πανικού ήταν ένα μεγάλο δώρο για τη δική του προσωπική εξέλιξη και η πρόκληση για εκείνον ήταν να μπορέσει να το ανοίξει.
Μεγάλωσε σε μία εξαμελή οικογένεια στην οποία ήταν το πρώτο παιδί.
Πολλές φορές παρατηρούμε πως η σειρά γέννησης των παιδιών έχει επιδράσει τόσο στην ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη όσο και στο πώς σχετίζονται και βλέπουν τον κόσμο γύρω τους.
Εκείνη τη μέρα ο Γιώργος κάθισε στην πολυθρόνα που βρίσκεται απέναντί μου και ξεκίνησε να μιλάει με πολύ μεγάλη αγωνία και παράπονο για τις ανέφικτες προσδοκίες της κοπέλας του. Έφερνε ξανά και ξανά το ερώτημα: “Τι κάνω λάθος;”.
Έβλεπα έναν άνθρωπο βασανισμένο και ταλαιπωρημένο από τις προσδοκίες των άλλων, οι οποίες πιθανόν να είναι παρούσες στην ζωή του από την στιγμή που ήταν έμβρυο.
Στο γραφείο συνήθως προσφέρω νερό στους θεραπευόμενους για αυτό και υπάρχει ένα μπουκάλι διαθέσιμο. Ενώ ήμουν απορροφημένος στο βίωμα που περιέγραφε ο Γιώργος, κάποιες στιγμές το βλέμμα μου έπεφτε στο μπουκάλι που ήταν δίπλα του. Το μπουκάλι αυτό είχε προσφέρει το νερό του και του είχε μείνει ελάχιστο, ούτε μισό ποτήρι.
Ξαφνικά ήρθε μία στιγμή όπου συνειδητοποίησα πώς ένα κομμάτι μέσα μου αναζητούσε έναν απλό τρόπο με τον οποίο να συνηθίσει όλες αυτές τις πολύπλοκες υποθέσεις που επεξεργαζόμουν για τον Γιώργο. Η λύση ήταν μπροστά στα μάτια μου!
Χωρίς να το σκεφτώ περαιτέρω με άκουσα να ρωτάω τον Γιώργο: ” το βλέπεις αυτό το μπουκάλι δίπλα σου; Ξέρεις Γιώργο, ο σκοπός του είναι να μας ξεδιψάει.”
Από το βλέμμα του κατάλαβα πώς δεν είχε νόημα για αυτόν ακόμα η αναλογία που χρησιμοποιούσα και πώς οριακά ήταν θυμωμένος μαζί μου που του μιλούσα για κάτι φαινομενικά άσχετο.
Εγώ όμως συνέχισα: ” βλέπω σε αυτό το μπουκάλι ένα κομμάτι του εαυτού σου, ξέρεις Γιώργο η ενέργεια που έχουμε ως άνθρωποι είναι ένα μέγεθος πεπερασμένο, και βρίσκεται σε μία συνεχή ροή κατά την οποία γεμίζουμε, αδειάζουμε και ούτω καθεξής. Για παράδειγμα δεν μπορούμε εργαζόμαστε άπειρες ώρες γιατί χρειάζεται να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας, αυτό φυσικά συμβαίνει και σε σωματικό και σε συναισθηματικό επίπεδο.
Ένα σύστημα για να μπορεί να αναπτύσσεται χρειάζεται να παίρνει περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνει. Αν δεν γίνει αυτό τότε ο ρυθμός της φθοράς επιταχύνεται.”
Κάπου εκεί σκέφτηκα ότι μάλλον πλατειάζω και άρχισα να γίνομαι περισσότερο συγκεκριμένος:
“Πώς είναι λοιπόν για σένα να νιώθεις ότι έχεις αδειάσει ξεδιψώντας τους γονείς σου, τα αδέρφια σου και σήμερα όπως λες την κοπέλα σου;”.
Ο Γιώργος πήρε το βλέμμα του από τα μάτια μου το έριξε χαμηλά και μάλλον άρχισε να σκέφτεται όλα αυτά που είχαμε επεξεργαστεί μέχρι στιγμής στη θεραπεία του. Μπορεί να πέρασε και ένα λεπτό σιωπής και αφού με κοίταξε μου απάντησε με ερώτηση :
” Ζόρικο να είσαι άδειος ε;”
Του έγραψα καταφατικά και κράτησα την σιωπή. Ήθελα να του δώσω χώρο να αισθανθεί πώς είναι να είναι άδειος σαν το μπουκάλι κάτι που υπέθετα ότι δεν είχε μάθει ότι δικαιούται μέσα στις σχέσεις.
Για να μπορείς να ξεδιψάσεις τους αγαπημένους σου οφείλεις πρώτα να έχεις γεμίσει το “μπουκάλι” σου. Ένα άδειο μπουκάλι δεν μπορεί να ξεδιψάσει κανένα.
Όταν προχώρησε η συνεδρία άρχισε να συνειδητοποιεί πώς η κρίση πανικού του έφερε ένα μήνυμα το οποίο μπόρεσε να το αποκωδικοποιήσει:
” Γέμισε το μπουκάλι σου!”.
Σε όσους έχει λείψει ένα βασικό επίπεδο φροντίδας, πράγμα που σημαίνει πώς δυσκολεύονται στην ενήλικη ζωή τους να φροντίσουν τις δικές τους ανάγκες είναι σημαντικό όταν αναγνωριστεί αυτή η έλλειψη και να ξεκινήσει μία διαδικασία εσωτερικής θρέψης.
Ο Γιώργος τότε ήταν μακριά από το να μπορέσει να σταθεί ισότιμα και ανταποδοτικά σε μία ενήλικη συντροφική σχέση.
Ισοτιμία και ανταποδοτικότητα μέσα στην σχέση σημαίνει ότι ο ένας σύντροφος μπορεί και ξεδιψάει τον άλλον.
Φυσικά δεν μπορεί να θεραπεύσει και να ξεδιψάσει τα βαθύτερα τραυματισμένα στρώματα της ύπαρξής του όμως για να λειτουργεί η σχέση είναι σημαντικό να υπάρχει αμοιβαία η δυνατότητα , ο ένας σύντροφος να θρέφει συναισθηματικά τον άλλον.
Αυτό ίσως να υποδηλώνει και η λέξη σύντροφοι δηλαδή ότι τρέφονται μαζί.
Πολύ συχνά όμως αυτή είναι μία έννοια που παρεξηγείται και αντί να τρέφεται ο ένας από τον άλλον τρέφεται ο ένας με τον άλλον. Ίσως δεν είναι τυχαία και η έκφραση: “αυτοί όλο τρώγονται μεταξύ τους” .
Για την βασική ασφάλεια και την χαρά της ύπαρξης στον κόσμο αυτό είμαστε υπεύθυνοι ολότελα εμείς.
Ο σύντροφός μας δεν μπορεί μας προσφέρει αυτή τη βάση γεμίζοντας τα βαθύτερα μας αφρόντιστα κομμάτια, αυτό είναι θέμα θεραπευτικό. Αυτό όμως που μπορεί να κάνει είναι να μας “προσθέσει” χαρά, ασφάλεια και νόημα βιώνοντας ακόμα με μεγαλύτερη ασφάλεια και εμπιστοσύνη τον κόσμο γύρω μας.
Μετά από μήνες τον ρώτησα πώς μπορεί να αισθάνεται η κοπέλα του όταν αφουγκράζεται πώς όταν του ζητάει την φροντίδα του για να ξεδιψάσει μέσα στην σχέση τους, εκείνος της δίνει τις τελευταίες του σταγόνες. Η απάντησή του με εξέπληξε:
” Μάλλον θα νιώθει πως δεν μπορεί να περιμένει και πολλά από μένα και όταν κάτι της δίνω από το υστέρημά μου πιθανόν να νιώθει ενοχές που μου το στερεί”.
Εκεί ο Γιώργος άνοιξε την δυνατότητα να καταλάβει όχι μόνο την κοπέλα του αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό και πώς ένιωθε στο οικογενειακό του περιβάλλον όταν η συναισθηματική φροντίδα που έπαιρνε από τους γονείς του ήταν σαν να ζητούσε τις τελευταίες σταγόνες ενός μπουκαλιού. Έτσι χτίστηκε μέσα του η πεποίθηση πώς “οι άλλοι δεν έχουν για μένα, εγώ δεν έχω το δικαίωμα να ξεδιψάω μέσα στις ανθρώπινες σχέσεις”.
Σε προσκαλώ να αναλογιστείς αν υπάρχουν κομμάτια σου τα οποία ταυτίζονται με κομμάτια του Γιώργου.
Αν διάβασες αυτό το άρθρο και σε άγγιξε κάτι σημαίνει πώς η απάντηση είναι ναι.
Παρατήρησε μέσα στην ημέρα σου τη συναισθηματική σου ενέργεια, τη διάθεσή σου και αποτύπωσε στο ημερολόγιο σου πως αυτή κυμαίνεται καθημερινά. Σου προτείνω για κάθε μέρα στο ημερολόγιο σου να σχεδιάζεις δύο στήλες και στην μία να έχεις το σύμβολο “+” και στην άλλη το “-” έτσι ώστε να μπορείς να καταγράφεις ποια πράγματα σου στερούν ενέργεια και ποια σου προσθέτουν. Μπορεί να είναι μέρος της λίστας σου τα πάντα, από τις καθημερινές δραστηριότητες που κάνεις ή δεν κάνεις (ύπνος, άσκηση, διάβασμα, εργασία, καφές, κτλ), τις ανθρώπινες σχέσεις μέχρι και τις σκέψεις σου.
+ | – |
Αν μπορούσα να συνοψίσω τι σημαίνει θεραπευτικό ταξίδι θα επέλεγα την εξής αναζήτηση:
Τι είναι αυτό που με θρέφει και με ξεδιψάει; Και τι είναι αυτό που με αδειάζει;
Όσο ανακαλύπτεις τι σε γεμίζει και το κάνεις περισσότερο και όσο ανακαλύπτεις το τι σε αδειάζει και το κάνεις λιγότερο τόσο προχωράς το θεραπευτικό σου ταξίδι. Και έτσι μπορείς να επιλέγεις πού θα δίνεις την ενέργειά σου και ποιους θα ξεδιψάσεις και παράλληλα πώς και από ποιους θα πάρεις και θα γεμίσεις. Έτσι θα ζεις συντονισμένος με το νόμο της φύσης μου λέει πως η ενέργεια κινείται, ανταλλάσσεται όπως αυτή τη στιγμή ανταλλάσσεις οξυγόνο και διοξείδιο με περιβάλλον.
*Όπως πάντα όταν περιγράφω ένα στιγμιότυπο το οποίο διαδραματίστηκε σε θεραπευτική συνεδρία φροντίζω να διατηρηθεί το απόρρητο αλλάζοντας τα στοιχεία τα οποία μπορεί να φωτογραφίζουν τον θεραπευόμενο.